U JKP “Higijena” Pančevo osim što redovno odnose smeće iz pančevačkih ulica, kao i iz Dolova i Starčeva, tokom godine uključeni su i u aktivnosti kao što su redovno uklanjanje divljih deponija i edukacija građana svih generacija o pravilnom odlaganju komunalnog otpada.
Trud i angažovanje zaposlenih u ovom javno-komunalnom preduzeću nisu ostali nezapaženi, jer je JKP “Higijena” u 2022. godini dobila i značajnu nagradu: priznanje Lider u inovacijama u oblasti upravljanja biorazgradivim otpadom.
Mišo Marković, v.d. direktora JKP “Higijene” podsetio je da su radnici ovog preduzeća u saradnji sa JKP “Zelenilom” iz Pančeva u martu posadili mlada, listopadna stabla oko kontejnera, koja će poslužiti kao prepreka divljim deponijama na nekoliko mesta u naselju Strelište.
“Trud radnika dva komunalna preduzeća za više trave i krošnji umesto otpada ogledao se i u čišćenju terena pred sadnju, što je bio zadatak zaposlenih u RJ „Čistači“ JKP „Higijena“. Saradnja i ozelenjavanje nastavili su se i na drugim problematičnim tačkama u gradu koje su posledica nepravilnog odlaganja otpada”, kaže Marković.
Kako je rekao, zaposleni u radnim jedinicama „Čistači“ i „Iznošenje otpada“ neprekidno, mimo redovnog rasporeda rada, tokom cele godine čiste divlje deponije nastale neodgovornim odlaganjem otpada oko kontejnera ili na gradskim i prigradskim površinama.
“Radnici udružuju trud da bi svaki deo Pančeva bio čist, ali je neophodno da građani pravilno postupaju – bacajući otpatke u stubne kante i komunalni otpad u kontejnere, u slučaju kolektivnog stanovanja, odnosno u kante, prema pravilu za stanovnike kuća. Čistije, ipak može! je, stoga, slogan u okviru apela koji se redovno, tokom cele godine, postavljaju na Fejsbuk stranicu preduzeća. Tokom godine se objavljuju i brojni ilustrovani apeli na Fejsbuk stranici preduzeća radi neprekidne edukacije stanovništva. Neki od njih su: o pravilnom odlaganju otpada, užarenog pepela (koji može uništiti kontejnere), o petardama i uticaju na životinje u vreme praznika (u skladu s preporukom radne jedinice „Zoohigijena“) i drugo”, naveo je Mišo Marković.
Sistemsko uklanjanje divljih deponija na teritoriji Pančeva, u sadejstvu JKP „Higijena“ Pančevo i komunalne milicije i inspekcije, započeto je krajem juna da bi se tokom šest meseci akcije zaustavilo nelegalno deponovanje komunalnog i građevinskog otpada.
Nastavljena višegodišnja akcija “Sakupi, uštedi – vredi”
U koordinaciji JKP „Higijena“ Pančevo, članice Gradskog veća zadužene za obrazovanje, Tatjane Božić i Sekretarijata za zaštitu životne sredine Gradske uprave grada Pančeva u martu je dogovoren nastavak višegodišnje akcije razvrstavanja otpada u školama pod nazivom „Sakupi i uštedi – vredi“. Tim povodom održan je sastanak u „Higijeni“ sa predstavnicima osnovnih i srednjih škola u svim naseljenim mestima na teritoriji grada Pančeva.
“Kante i kontejnere za odlaganje sekundarnih sirovina donirao je “Ekostar pak”, partner JKP-a “Higijena” Pančevo na uspostavljanju sistema razvrstavanja ambalažnog otpada na izvoru nastanka. Njihova podela počela je aprila da bi 29 škola obnovilo saradnju sa JKP-om „Higijena“ Pančevo koja je posustala usled pandemije. Reciklaža ambalaže i edukacija učenika o pravilnom postupanju s njom je još jedna dobit za ekologiju Pančeva i okoline”, kaže Marković.
Predstavnici osnovnih i srednjih škola na teritoriji Pančeva i Javnog komunalnog preduzeća „Higijena“ Pančevo sastali su se ponovo krajem novembra da bi obnovili saradnju u okviru koje bi 29 škola predavalo ambalažni otpad radnoj jedinici „Ekosirovina“, u Centru za sakupljanje i razvrstavanje sekundarnih sirovina.
Akcija sakupljanja izdvojenog ambalažnog otpada u školama „Sakupi i uštedi – vredi“ time je nastavljena i u ovoj 2022/2023. školskoj godini. Tatjana Božić, članica Gradskog veća zadužena za obrazovanje, Sekretarijat za javne službe i socijalna pitanja Gradske uprave grada Pančeva – Odsek za obrazovanje, društvenu brigu o deci, socijalnu i zdravstvenu zaštitu i lokalni Sekretarijat za zaštitu životne sredine i ovoga puta su podržali akciju koja traje osam godina.
“Kante za ambalažu, koje je donirao „Ekostar pak“, nacionalni operater sistema za upravljanje ambalažnim otpadom i partner „Higijene“ na uspostavljanju sistema njegovog razvrstavanja na izvoru nastanka, biće postavljene u školskim prostorijama, a namenski kontejneri s bravicama – u dvorištima. U skladu sa Ugovorom o otkupu neopasnog ambalažnog otpada kao vrste reciklabilnih materijala – sekundarnih sirovina, za preuzetu ambalažu, na osnovu izmerenih količina u Centru za sakupljanje i razvrstavanje sekundarnih sirovina, „Higijena“ plaća na račune škola. Ideja je da se novac od prodate ambalaže iskoristi u skladu sa predlogom učeničkog parlamenta i na osnovu odluke nastavničkog veća. Najbolji rezultat u toku jedne školske godine je najveći broj kilograma ambalaže po jednom učeniku škole, u periodu jedne školske godine od 1. septembra do 31. maja”, obrazložio je Mišo Marković.
Čas o značaju razvrstavanja otpada i reciklaže biće održan u svakoj školi, uz obuhvat predstavnika svih razreda, odnosno uzrasta, radi što većeg učinka i kada je reč o svesti omladinaca koji bi trebalo da aktivno učestvuju u uspostavljanju reciklaže, održivog razvoja i zaštite životne sredine.
“Higijena” svakog proleća i jeseni organizuje i iznošenje kabastog otpada
Svakog proleća i jeseni JKP “Higijena” organizuje i akciju uklanjanja kabastog otpada u okviru koje su stanovnici Pančeva, Starčeva i Dolova mogli da iznose stari nameštaj, ambalažu, baštenski i sav drugi otpad, izuzev građevinskog šuta, ispred svojih domaćinstava prema rasporedu ulica, naselja i naseljenih mesta koji je objavljen na sajtu preduzeća i fejsbuk stranici, ali u lokalnim medijima.
“Prolećno i jesenje čišćenje komponenata otpada koje ne smeju dospeti u kontejnere sprovodi se više od dvadeset godina. Približno deset radnika svakog dana bude na ulicama da bi, pomoću vozila s dizalicom, takozvanim malim i velikim grajferom i tri kamiona, odvezli otpad do deponije. Radnim danima, od 7 do 15 sati, odnosio se otpad predviđen dnevnim rasporedom; petkom se vršila revizija terena pređenog tokom radne nedelje, ili po pozivu stanovništva. 4 do 5 ekipa s mehanizacijom – kamionima otvorenih prikolica i grajferima, odnosno vozilima s dizalicom, tovarnog prostora 20 kubika, patrolirale su od ponedeljka do četvrtka po utvrđenom planu. Petkom se proveravao pređeni teren, ili se radilo po pozivu stanovništva. U okviru oktobarske akcije sakupljanja i odnošenja kabastog otpada ispred domaćinstava u Pančevu, Starčevu i Dolovu, uklonjeno je 1.380 kubnih metara. Najviše je bilo starog nameštaja, koji je pretežno odnet iz Starčeva, i granja – iz naselja Vojlovica”, kaže Mišo Marković, v.d. direktora JKP “Higijena” Pančevo.
Aprilska akcija odnošenja kabastog otpada trajala je od 4. do 29. aprila, a jesenja od 3. do 28. oktobra.
Početkom aprila mobilna linija za razvrstavanje ambalažnog otpada, koji je izdvojen na mestu nastanka, puštena je u rad u Centru za sakupljanje i razvrstavanje sekundarnih sirovina JKP „Higijena“ Pančevo, u Vlasinskoj ulici.
“Primenom linije za razvrstavanje sekundarnih sirovina koje će pristizati iz namenskih kanti i kontejnera, obezbeđenih za deo stanovništva na teritoriji grada Pančeva, ispunjen je uslov za realizaciju projekta “SS4R – Projekta primarne separacije otpada u četiri regiona”, koji se u okviru programa za donatorska sredstva realizuje u regionima upravljanja otpadom u Srbiji: Pančevo, Srem – Mačva, Duboko i Pirot. Ovu privremenu liniju obezbedio je ovlašćeni operater za sakupljanje, transport, skladištenje i tretman neopasnog otpada „Kapa star risajkling“ iz Umke, kao višegodišnji partner JKP-a „Higijena“ Pančevo u oblasti reciklaže ambalažnog otpada”, kaže Marković.
On dodaje i da je u toku procedura za sprovođenje javne nabavke linije za separaciju u skladu sa Projektom za izvođenje, za koji postoji važeće rešenje o građevinskoj dozvoli i koju finansira Ministarstvo zaštite životne sredine Republike Srbije.
“Kroz „Projekat primarne separacije otpada u četiri regiona“, 28. novembra započeta je podela dve kante delu stanovništva Pančeva: zelene kante za mešoviti, „mokri“ (kućni) otpad i plave za „suvi“, ambalažni otpad. Ovaj projekat će za grad značiti uspostavljanje sistema upravljanja otpadom koji podrazumeva odvojeno sakupljanje, merenje i transport komunalnog otpada, koji će se deponovati na deponiji, i ambalaže koja će se upućivati u reciklažu. U te svrhe, putem projekta realizovana je i nabavka kamiona – autosmećara, kanti za stanovništvo u kućama i kontejnera za kolektivno stanovanje, odnosno zgrade. U perspektivi je uspostavljanje istog sistema upravljanja otpadom na celoj teritoriji Pančeva posredstvom novih projekata kojima će se upotpunjavati neophodna oprema”, kaže Mišo Marković.
Higijena leti čisti i izletište Bela Stena
Zaposleni u RJ „Čistači“ očistili su, sredinom juna, plažu na Beloj steni i postavili dvadeset metalnih buradi za odlaganje otpada. Spušten je i čamac preduzeća u Dunav, što je, takođe, deo pripreme za održavanje ovog kupališta, sve do septembra.
“Radnici „Higijene“ 13 godina brinu o čistoći posećenog izletišta i utorkom i petkom, ili triput nedeljno – po potrebi, odvoze smeće do Vodoprivrednog društva „Sibnica“ Beograd, odakle ga pretovaraju u kamion. Nedeljno iznesu približno trista džakova raznog otpada – komunalnog, ambalažnog i, ponekad, kabastog”, kaže Mišo Marković.
Priznanje “Lider u inovacijama u oblasti upravljanja biorazgradivim otpadom”
„JKP „Higijena“ Pančevo dobitnik je priznanja Lider u inovacijama u oblasti upravljanja biorazgradivim otpadom koje dodeljuju Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) i Ministarstvo zaštite životne sredine Republike Srbije, uz podršku Švedske agencije za međunarodni razvoj i saradnju (SIDA).
“Putem projekta „Uvođenje novog modela upravljanja bio-otpadom u gradu Pančevu“, čiji je „Higijena“ nosilac, a UNDP i Grad Pančevo partneri, prošlog leta je 390 domaćinstava u Gornjem gradu dobilo kante za razvrstavanje otpada – zelenu, za kućni otpad i plavu, za ambalažni; od toga su za 250 dvorišta uručeni i komposteri, kao treća posuda, za biorazgradivi kuhinjnski i baštenski otpad. Isporuka kompostera će se projektnim nizom nastaviti da bi svi delovi grada bili pokriveni radi smanjenja emisije štetnih gasova s efektom staklene bašte i uštede prostora na deponiji. JKP “Higijena“ je, uspostavivši sistem razdvajanja komponeneta otpada na mestu nastanka, odgovorila „Izazovu za upravljanje bio-otpadom“, pozivu koji je UNDP sproveo u partnerstvu sa Ministarstvom zaštite životne sredine i uz novčanu pomoć Švedske agencije za međunarodni razvoj i saradnju (SIDA) i nastavila neizostavnu edukaciju građanstva u okviru svoje nadležnosti”, kaže Mišo Marković.
Ida Rojtersverd, prva sekretarka Ambasade Švedske i rukovodilac Nacionalnog programa za zaštitu životne sredine i Miroslav Tadić, vođa tima za životnu sredinu i klimatske promene u UNDP-u uručili su plakete predstavnicima nagrađenih preduzeća na Međunarodnom sajmu zaštite životne sredine i prirodnih resursa – EcoFair. Među njima je bila i JKP “Higijena” Pančevo.